Afar iyo
toban qarni ayeynu ka joogna Waqtigi
alla (Sw )Ku soo dajiyey Diintana Islaamka Rasuulkeeni Suubanna NNKH ,Diintan
ayaa Mudo kooban adduunka daafihisa ku fidey ,waxaane hababka ay dadku ku soo
gali jireen ka mid ahaa akhlaaq wanaaga ,runta ,dhexdhexaadinmada taaso ilaahay
u dhameeyay gabi ahaanba wadadidii uu ku badbaadi laha aadomihiisa.
Wakhtiyadii ay jirtay khilaafada islaamka ayaa
iyaguna aha ,xilli ay taarikhdu ku
Qortay Bogaga Dahabiya ,kuwaas furtay dalal badan oo ay ku jiraan
Labbadii Dowladood ee addunka ugu qawada weyna midkood Faaris (Beershiya
)Dhulka imka dowlada iiran ka jirto ,waxaaney Khulafa –u-raashidunku Sameeyen
Dowlada gaadhsiisey dacawada Risaalada Aadamaha Ku Sugnaa Caalamka .
Maamul wanaag iyo Habsami u socdka Dowladi
Islaamka oo aheyd wakhtiikas Mid Qudhaa ayaa suurta Galisay Inuu Islaamku ku
fido wadamo ka mid ah Qaarada Yurub Sida ;Faransiska Qeyb Ka mid ah iyo spain
,Portugal ,waxana dhici jirtay Boqortooyoyinka ka dhisana yurub ay Caruurta-da
u soo dirsadaan si ay wax uga bartaan jaamacadihii ka dhisan dowladihii
Umawiyiinta ,La socoo Akhriste yurubna waa xilgii ay ku jirtay Casrigii
Mugdiga ayna ka socday dagaalo aad u
ba`an .
Taarikhadaas dahabiga waxaa ka danbeeyay dhicistii
khilaafadii u danebeysay dowlada midaysan oo xukunta musliimanta caalmka
,dowladii Cusmaaniyanta oo lagu bururbreyay Dagaalkii Kowaad kadib ee addunka
kaaso loo adeegsaday ,Mustafe Kamaal Ataator oo ah nin ay soo Carbiyeen Yahuud
,isla markaan lagala soo dardaarmey Burburnta dhaqanka Muslimiinta halkaa ku
sugna(turkey )inuu badalo ,wali-na waa ta manta la ga soo kaban laayahay
,shalay ayaan mar aan Akhriyey war uu soo
saartay Wargeyska Qudus Al carabi
oo ka soo baxada Uk waxaan ka dheehday ,Qiso layaaba leh …. Israail oo
Daraato Isgu Keentaya Masaajidka Barakeysan ee Alaqsa Culmada Musliimanta Qaar
ka mid ah kuwaaso ka soo kicitimey Dalka Faransiisaka ,Waxaaney Yahuud Indhaha
Caalmka ka jeedinaysaa Xasuuqa ay ku hayso Falstiin iyagoo u turjumaysaa iney
Culmadii islaamku-ba Ku suganyiihiin Masaajidka Aqsa ,wa yaab ,waxaa yaabka
yaabki ah Sheekh ka mid ah shuyuukh-di Timid , sheekhan oo dhalsha ahaan ka soo
jeeda dalka singaal oo jinsayad Faransiis waxaanu si faseex ah ugu Hadleyay luuqada carbiga iasgoo
ka hadlaya aragtidiisa ku aadan booqashada uu ku yimid Aqsa waxaanu ka bilaabay
sida tan “ waxaan socodalkaygan u soo kuuragalanye isku soo dhaweynta diimaha ,diinta yuhuudan
waa diin ka soo horeysay tena (islaamka
)Kitaabka Tawraatku-na waxaa uu ka Horeeyay
Kitaabkeena Quraanka Kariimka ah “ Ogsoonowo Yahuudana Xasuuq bay ka wada Daanta Galbeed ee falsiin Gaza
kuwaas Maatida Caruurta Birma -gaydada
dhagta dhiiga u duray , waa wax lagu
murgoodo walaalaha-ga Falstiin oo dhigooda lagu Tacdiyayo oo aad hadan amaan u
kiishto Cadowgaaga kowaad ,ku darsoo hadan leedahay waxaa laysku soo
dhaweynayaa diimaha ,Rasuulkeeni suubana NNKH ayaa ah kii u danbeeyay Risaaladi
lagu soo dajiyeyna waxaa ay koobsanaysaa dhamaan aadmaha addunka ilaa inta suurta laga afuufayo .
Hadab waa inaad Gartaa in maalimba maalinta ka danbeysa awooda reer
galbeed ku tijaabinayso wadamada islaamka ha aahto ka aamuska muslimiinta
minamaar (Ruhiinga)oo sidii lagu tacdieyey
ka talaabay wabiyada u dhaxeeya Serilanka .
Isku soo wada duubo akhriste hadii eynaan wax kale
u qaban Karin walaalehna islaamka ku dhibaataysan aduunka daafihiisa ayenu
Ducada salaadaha subax u marna .
Maxamuud Askar
Moaskar@gmail.com
